Tokat Olgunlaşma Enstitüsü tarafından Tokat İl Milli Eğitim Müdürlüğü adına coğrafi işaret tescil başvuru çalışmaları yürütülen Tokat aynalı çarığına, Türk Patent ve Marka Kurumunca geçen ay coğrafi işaret tescil belgesi verildi. Tokat aynalı çarığı, Tokat'ın 23'üncü, Orta Karadeniz'in ise 86'ncı coğrafi işaret tescilli ürünü oldu.
BÜYÜKBAŞ HAYVAN DERİSİNDEN YAPILIYOR
Üzerinde ayna, boncuklar ve ponponlarla yapılan süslemelerle tamamen el işçiliği ile yüzyıllardır Tokat'ta büyükbaş hayvan derisinden yapılan bu geleneksel ayakkabılar, bir dönemin kültürel simgesi. Tarihi ise 18. yüzyıla kadar dayanıyor.
DUVAKLI GELİNLER ARAÇ OLARAK KULLANIRMIŞ
Osmanlı arşivlerinde de kayıtlı olan bu geleneksel ayakkabı, geçmişte özellikle düğün merasimlerinde gelinlerin duvaklarını örttükten sonra kendilerini ve çevrelerini görebilmek için kullandıkları bir araç olarak öne çıkıyordu.
BİR AYAKKABIDAN ÇOK ÖTE
Yüzyıllardır yörenin kadınları ve genç kızları tarafından beğeniyle giyilen aynalı çarıklar sadece bir ayakkabı değil kültürel mirasın simgesi. Tokat Olgunlaşma Enstitüsü atölyesinde bu sanatın son temsilcilerinden usta İlhan Özarslan geçmişin ayak izlerini günümüze taşıyor.
ANADOLU’DAKİ BENZERLERİNDEN FARKI AYNALI OLMASI
200 yıllık geçmişe sahip bu kültür mirası çarıklarla ilgili konuşan Tokat Valisi Abdullah Köklü, Osmanlı arşivlerine göre, çarıkların geçmişinin 18. yüzyıla dayandığını söyledi. Köklü, "Büyükbaş hayvanların derileri kullanılarak çarık yapılıyor. Yöresel bir ürün. Coğrafi işaret alması, geçmişi ve geleneği yaşatması bakımından bizim için çok önemli. Anadolu'daki diğer çarıklardan farkı da aynalı olması. Coğrafi işaret almasından, bir değerin korunmasından dolayı memnunuz. Tokat Olgunlaşma Enstitüsü yöresel ürünler ile ilgili çalışmalarını sürdürüyor. Uzun süredir bu çalışmalar yürütülüyor." dedi.
VALİ KÖKLÜ: İLİMİZİN KÜLTÜREL DEĞERİ ARTIYOR
Tokat'ın Anadolu'da devletlerin ve medeniyetin başladığı bir yer olduğuna dikkati çeken Köklü, "Malazgirt'ten hemen sonra fethedilen yer. Tokat'ta Selçuklu, Osmanlı ve diğer devletlerden gelen tüm kültürel değerler, tüm coğrafi değerler bizim için çok önemli. Bunları geleceğe taşıdıkça ilimizin kültürel değeri artıyor." ifadelerini kullandı.
USTASI GELECEK NESİLLERE AKTARMAK İSTİYOR
57 yaşındaki usta İlhan Özarslan da "200 yıllık Tokat aynalı çarığın coğrafi işaret alması bizleri mutlu etti. Aynalı çarığı Olgunlaşma Enstitüsü atölyesinde yapmaya devam ediyorum. İnşallah bu mesleği gelecek nesillerimize de aktarmaya çalışıyoruz." diye konuştu.
