Tarihe ışık tutan çalışmalarıyla son günlerde dikkat çeken yazarlardan Cevdet Cantürk, özellikle İstiklal Harbi’ne yönelik yaptığı araştırmalarla bilinen bir isim. Tokat yöresinin sevilen türküsü olan Hey Onbeşli Türküsünün Sakarya Meydan Muharebesi günlerine ait bir miras olduğunu öne süren Araştırmacı Yazar Cantürk, sadece gazetemize yaptığı özel açıklamasında; türkünün 1921 yılı yazında yakılmış olma ihtimaline dikkat çekti. İşte Cantürk’ün açıklamaları: “Nida Tüfekçi tarafından Tokat yöresinden derlenen “Hey Onbeşli Onbeşli” türküsü, çoğu yerde Çanakkale Muharebeleri ile ilişkilendiriliyor. Oysa bu pek akla yakın görünmüyor. Milli kültürümüz de folklorik mirasımız da bu gibi konulara daha özenli bakmayı gerektiriyor. 1315 SENESİNDE DÜNYAYA GELENLERE VERİLEN İSİMTürkünün isminden başlayalım. Onbeşli dedikleri, 15 yaşında olanlar değil; 1315 senesinde dünyaya gelenler. Kafaları karıştırmadan belirtelim, bugünkü takvime göre onlar 1899 yılında doğanlar. Çanakkale muharebeleri ise 1915 yılında başladı. 25 Nisan 1915 ile Kasım 1915 arasında savaşın en korkunç günleri yaşandı. Bu tarihte, onbeşliler henüz çocuk denecek yaştalar. O çağda cepheye gönderilmeleri mantık dışıdır. Zaten Tokat civarından Çanakkale’ye varılması aylar sürerdi. Üstelik, doğuda, daha yakın bir mesafede Kafkas cephesi vardı. Ve orada Türk askeri gerilemekteydi. 1918 YILINDA SİLAH ALTINA GİRME İHTİMALİ YÜKSEKUmumi harbin ilerleyen yıllarında genç yaştakiler askere alındı. Ancak o zamanlarda Çanakkale cephesi çoktan kapanmıştı. 1918 yılı en buhranlı seneydi. O dönemde, onbeşlilerin silah altına alınması muhtemeldir. Ancak unutmayalım ki, ekim sonunda mütareke imzalandı ve silah bırakışması oldu. Sonra da orduda kalan askerlerin büyük kısmı terhis edildi. Yeni tertipler de celp edilmedi. 1920 sonunda düzenli ordu teşkilatı kurulması hususunda hamleler yapılsa da o dönemde Amasya ve civarında Merkez ordusu görev yapıyordu. Rum-Pontus çetelerine ve iç isyanlara karşı tek kuvvet Nurettin Paşa’nın emrindeki Merkez Ordusu’ydu. BAŞKOMUTANIN NOT DEFTERİNDEN KANIT VARHikayemiz, 1921 yılında aydınlanıyor. İstiklal Harbi’mizin dönüm noktası Sakarya Meydan Muharebesi’ydi. Başkomutan, savaştan hemen önce Nurettin Paşa’dan bazı alayları göndermesini ısrarla istemiş, not defterine de yapılacak işlere hatırlatma olması için, birkaç kelime yazmıştı: “1899 doğumluların cepheye sevki!”İşte onlar, onbeşlilerdi. Başkomutanın silah altına çağırdığı onbeşliler, Merkez Ordusu’na bağlı alaylara katıldı. Bu askere alma işlemi sırasında ve birliklerin Ankara’ya doğru yola çıkması esnasında, yani 1921 yazında, Tokat ve civarında bu türkü söylenmemiş midir? Hey Onbeşli türküsü, ilk kez Sakarya günlerinde yakılmadıysa bile, Sakarya Destanı’nın cephe gerisi türküsüdür. Türküyle yolcu edilen, bu türküyle yâd edilen Onbeşliler de Sakarya Destanı’nı kanla yazanlar arasındadır. Zaferin simgesi Dua tepe’de bulunan anıtta, şehit olan Onbeşlilerin isimleri bir abide gibi parlamaktadır. Türküyü yakanlar da, türküye konu olanlar da nur olsun.” CEVDET CANTÜRK KİMDİR?Darüşşafaka Lisesinden mezun olan Cantürk, Ankara Üniversitesi’nde gazetecilik eğitimi aldı. Cantürk, yaklaşık 23 yıldır, yurt içinde ve yurt dışında habercilik ve yayıncılık alanında önemli çalışmalara imza atıyor. Deneyimli gazetecinin 4 yıl boyunca hazırlayıp sunduğu Haber Anadolu programı ile kazandığı ödüller arasında, Radyo ve Televizyon gazetecileri Derneğinin, “Yılın Aktüel Tv Programı ve “Türk Halk Kültürü’ne Hizmet Ödülleri ayrı bir yer tutuyor.Cevdet Cantürk Türk Dünyası’na yönelik özel ilgisini yayıncılık ve kültür dünyası ile buluşturan çalışmalara da imza attı. Balkanlardan Sibirya’nın en uzak köşelerine kadar yaptığı ziyaretlerde kurduğu gönül köprüleri sayesinde şenlikler de düzenledi.Yaklaşık 3 yıldır yürüttüğü kitap yazma çalışmaları kapsamında yayınlanmış 5 kitabı bulunuyor. Parola-Ya istiklal Ya Ölüm isimli kitap, Anadolu İstiklal Savaşı ve Türk Devrimi’ni anlatmaktadır. Lirik bir dille yazılan kitap 96 sayfadan oluşuyor. Vitamin Eğitim Platformu da bu kitaptan yararlanarak çalışmalarını destekliyor.Çocuk Bayramı isimli kitap ise , 23 Nisan tarihinin, nasıl çocuk bayramına dönüştüğü ve dünya çocuklarını sarıp sarmaladığını anlatan belgesel bir çalışma niteliği taşıyor . 88 sayfadan oluşan kitap Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından çok sayıda alınarak, kütüphanelere dağıtıldı.Truva’nın İntikamı isimli kitap da Çanakkale Muharebelerini anlatıyor. 160 sayfa uzunluğundaki kitap, savaşların çok bilinen ayrıntılarıi dışındaki gerçekleri, kronolojik bir yöntemle dile getiriyor. Cevdet Cantürk’ün “I have a Story” isimli, İngilizce olarak yayınlanan bir kitabı daha bulunuyor. Cantürk, Hektor’un İntikamı isimli romanında da Çanakkale Muharebelerine ilişkin gerçek mekanlarda geçen kurmaca bir öyküyü anlatıyor.Dursun Ekrem Er / Özel Haber
GÜNDEM
23 Ocak 2022 - 19:59
HEY ONBEŞLİ TÜRKÜSÜ MİLLİ MİRASTIR
İstiklal Harbi araştırmacısı Cevdet Cantürk, Tokat yöresinin sevilen türküsü olan Onbeşli Türküsünün, Sakarya Meydan Muharebesi günlerine ait bir milli miras olduğunu söyledi.
GÜNDEM
23 Ocak 2022 - 19:59