Türkiye, yıllık yaklaşık 60 milyar metreküp olan doğal gaz tüketimini karşılamak ve arz güvenliğini sağlamak için devasa adımlar atıyor. Sadece boru hatlarına bağlı kalmayıp, Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) ve Yüzer LNG Depolama ve Yeniden Gazlaştırma Üniteleri (FSRU) altyapısını güçlendiren Türkiye, yerli gaz üretimini artırma çalışmalarına da hız kesmeden devam ediyor. Bu stratejik hamlelerle Türkiye, enerji bağımsızlığı yolunda önemli mesafeler kat ediyor.
Güçlenen Altyapı, Çeşitlenen Kaynaklar
Türkiye'nin doğal gaz tedariki, Rusya, İran ve Azerbaycan'dan gelen boru hatlarıyla sınırlı değil. Ülke, enerji güvenliğinin önemli bileşenleri olan FSRU'lar ve LNG terminalleri sayesinde Cezayir'den ABD'ye kadar çok geniş bir coğrafyadan LNG temin edebiliyor. Bu tesisler, spot ve uzun dönemli kontratlarla enerji arz güvenliğini daha da sağlamlaştırıyor. Hatta boru hatlarından tedarik edilen gaz, bu tesislerde sıvılaştırılarak LNG formunda tanker gemilerle çeşitli Avrupa ülkelerine de gönderiliyor.
Türkiye, 1994'te devreye aldığı Tekirdağ Marmara Ereğlisi LNG Terminali'nin ardından, son 30 yılda İzmir'deki Egegaz LNG Terminali'nin yanı sıra Hatay Dörtyol'daki Ertuğrul Gazi FSRU, Ege Denizi'nin kuzeydoğusundaki Saros FSRU ve İzmir'deki Etki Liman FSRU olmak üzere 3 FSRU ve 2 LNG işleme tesisi kurdu. Bu tesislerin kapasiteleriyle Türkiye, doğal gaz depolama ve işleme alanında dünyanın sayılı ülkeleri arasında yer alıyor.
LNG, FSRU ve Depolama Tesislerinde Dev Kapasite
Türkiye'nin doğal gaz altyapısının stratejik unsurları olan LNG ve FSRU tesisleri, sisteme önemli miktarda doğal gaz sağlayabiliyor. Etki Liman FSRU, Ertuğrul Gazi FSRU ve Saros FSRU şebekeye günlük 28'er milyon metreküp, Marmara LNG Terminali günlük 37 milyon metreküp, Egegaz LNG Terminali ise günlük 40 milyon metreküp doğal gaz verme kapasitesine sahip.
Depolama tarafında ise Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi'nden günlük 75 milyon metreküp, Tuz Gölü Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisi'nden de günlük 40 milyon metreküp şebekeye gaz basılabiliyor. Böylece, Türkiye'deki LNG, FSRU ve depolama tesislerinden sisteme verilebilen günlük toplam doğal gaz kapasitesi yaklaşık 276 milyon metreküpe ulaşıyor.
Aksaray Yükseliyor: Enerji ve Lojistik Üssü Olma Yolunda
Türkiye'nin önemli enerji yatırımlarından biri olan Tuz Gölü Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisi, Aksaray'ın Aksultanhanı ilçesinde bulunuyor. Bu stratejik konum, Aksaray'ı enerji alanında kilit bir il haline getiriyor ve geleceği en parlak şehirler arasında öne çıkarıyor. Özellikle lojistik ve enerji gibi alanlarda gelişen iş sahaları, son yıllarda Tokat da dahil olmak üzere çevre illerden pek çok kişinin Aksaray'a yönelmesine neden oluyor. Aksaray, sahip olduğu bu stratejik avantajlarla sadece bölgesel değil, ulusal kalkınmada da önemli bir rol oynamaya hazırlanıyor.
Tuz Gölü Yer Altı Doğal Gaz Depolama Tesisi'nin kapasitesinin yapılacak genişletme çalışmalarıyla 2028'e kadar 8,8 milyar metreküpe çıkarılması, böylece toplam kapasitenin 13,4 milyar metreküpe ulaşması hedefleniyor. Bu sayede, Türkiye'nin doğal gaz depolama kapasitesi, bölgesel enerji güvenliğinde daha da kritik bir rol oynayacak.
Dev Enerji Filosu Büyümeye Devam Ediyor
Türkiye, doğal gaz ihtiyacını yerli kaynaklarla karşılama hedefi doğrultusunda, denizlerde doğal gaz ve petrol arama çalışmalarına yönelik son yıllarda yüksek teknolojiye sahip güçlü bir enerji filosu kurdu. Fatih, Yavuz, Kanuni ve Abdülhamit sondaj gemileri ile Barbaros Hayreddin Paşa ve MTA Oruç Reis sismik arama gemileri bu filonun gururu.
Karadeniz gazında üretimi artırmaya yönelik denizde konumlanarak üretim yapabilecek Osman Gazi yüzer üretim platformu, Eylül 2024'te Çanakkale'ye ulaştı. Ay başında Filyos Limanı'na geçen platform, gelecek sene itibarıyla göreve başlayacak. Ayrıca, bir yüzer üretim platformu da 2028'de filoya dahil olacak. Arama, sondaj ve üretimde güçlü bir filoyla denizlerde petrol ve gaz aramacılığında büyük bir filoya ev sahipliği yapan Türkiye, filo büyüklüğü bakımından dünyada 6. sırada yer alıyor.
Yerli Üretim 2026'da Günlük 20 Milyon Metreküpü Geçecek!
Türkiye'nin denizlerdeki petrol ve gaz aramacılığının somut başarısı, Ağustos 2020'de Karadeniz'deki Sakarya Gaz Sahası'nda doğal gaz keşfedilmesiyle taçlandı. İlave keşifler ve yeniden değerleme çalışmaları sonucunda rezerv miktarı 710 milyar metreküpe yükselirken, 18 Mayıs'ta Karadeniz'de 75 milyar metreküplük yeni bir keşif yapıldı. Böylelikle Karadeniz gazında keşfedilen toplam rezerv miktarı 785 milyar metreküpe çıktı.
Nisan 2023'te Karadeniz gazının üretimine başlandı ve gelinen süreçte günlük üretim Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı verilerine göre, 9,5 milyon metreküpe çıktı. Türkiye'nin diğer sahalarından Trakya'da ise günlük 1 milyon metreküpe yakın gaz üretiliyor.
Mevcut durumda günlük 10,5 milyon metreküp seviyesinde doğal gaz üretimi gerçekleştiren Türkiye'nin ilk yüzer doğal gaz üretim platformu Osman Gazi'nin devreye girmesiyle üretim 2026'da 20 milyon metreküpü geçecek. Öte yandan, 2028'de devreye alınacak ek platformla ilave 20 milyon metreküp doğal gaz üretimi sağlanarak Karadeniz'den toplam üretim 40 milyon metreküpe çıkarılacak.
