Tokat'ın Zile ilçesinde kaçak kazı sırasında ortaya çıkan mozaikler, arkeoloji dünyasında büyük heyecan yarattı. Roma dönemine ait olduğu değerlendirilen saray kalıntıları ve mozaiklere ilişkin kazılar tamamlandı, yeni sahneler için ek kazı talebinde bulunuldu.
Tarihe Işık Tutan Kazı: Zile'deki Mozaik Alanında 1 Aylık Çalışma Tamamlandı
Tokat’ın Zile ilçesi, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış köklü geçmişiyle arkeologların radarında olan bir bölgeydi. Zincirli Ülya Mahallesi’nde yapılan kaçak kazı sonucu gün yüzüne çıkan Roma dönemine ait mozaikler, Zile'nin bu önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
Kaçak kazı yapan F.Ş. isimli şahsın, Roma dönemine ait olduğu değerlendirilen bir mozaik bulmasıyla başlayan süreç, Tokat İl Jandarma Komutanlığı’nın düzenlediği operasyonla yeni bir boyut kazandı. Zanlının verdiği ifadeler doğrultusunda Tokat Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü’ne bağlı Müze Müdürlüğü ekipleri tarafından bölgede resmi kazı çalışması başlatıldı.
20 Kişilik Uzman Ekip Çalıştı
Alanında uzman arkeolog, sanat tarihçisi, antropolog ve kazı işçilerinden oluşan yaklaşık 20 kişilik ekip, yaklaşık bir ay boyunca titiz bir kazı çalışması yürüttü. Elde edilen ilk bulgular, alanda bir Roma dönemi sarayının kalıntılarına işaret ediyor. Mozaikler ise dönemin yüksek sanat anlayışını yansıtır nitelikte.
Kazıların derinleşmesiyle birlikte ortaya çıkan yeni mozaik sahneleri, çalışmaların kapsamını genişletti. Yetkililer, ortaya çıkan yeni verilerin ışığında Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ek kazı taleplerinin resmi olarak bildirildiğini açıkladı.
"Zile Mozaikleri, Anadolu’daki En Değerli Eserler Arasında"
Kazı alanında incelemelerde bulunan sanat tarihçisi ve arkeolog Ekrem Anaç, Zile’de bulunan mozaiklerin sanatsal açıdan büyük değer taşıdığını söyledi. Anaç, “Bu mozaikler yalnızca Roma dönemine ait görkemli bir yaşamın izlerini sunmakla kalmıyor, aynı zamanda Anadolu mozaik sanatının çeşitliliğine önemli bir örnek teşkil ediyor,” diyerek şu ifadeleri kullandı: “Zile’deki bu alan bir saraya ait. Şu anda ulaştığımız mozaikler, sadece estetik anlamda değil, dönemin sosyal yapısını da yansıtan sahneler içeriyor. Özellikle mitolojik figürler ve geometrik desenlerin kullanımı dikkat çekici. Bu tarz mozaikler genelde zengin konut ya da saraylarda görülür.”
Anaç, bölgedeki kazıların devam etmesi gerektiğini vurgularken, Zile’nin adeta “yer altı müzesi” niteliğinde olduğunu ve her kazmada tarihin yeni bir perdesinin aralandığını belirtti.
Zile'nin Tarihi Kimliği Güçleniyor
Tokat’ın Zile ilçesi, antik çağlardan itibaren Roma, Bizans ve Osmanlı gibi pek çok uygarlığın izlerini taşıyor. Bulunan mozaikler, ilçenin kültürel mirasını daha da zenginleştirirken, bölge turizmine de ivme kazandırması bekleniyor.
Yerel yönetim ve Kültür Müdürlüğü yetkilileri, kazı alanının koruma altına alınarak ileride bir açık hava müzesi haline getirilmesi yönünde projeler geliştirmeye başladıklarını ifade etti. Mozaiklerin sergileneceği alanın ziyaretçilere açılması için gerekli restorasyon ve koruma planları üzerinde çalışılıyor.
