Geçtiğimiz haftalarda yaşanan zirai don felaketi, Türkiye'nin tarım ürünlerini doğrudan etkiledi. Tarlalarda büyük kayıplara yol açan don, tüccarları harekete geçirdi. Henüz yeni mahsul ürünler piyasaya çıkmadan, bazı tüccarlar, geçen yılın depolardaki ürünlerine yüksek oranda zamlar yaparak fiyatları ciddi şekilde artırdı. Kuru kayısıdan fındığa kadar pek çok üründe fiyatlar neredeyse iki katına çıktı.
Kayısı ve Fındıkta Öne Çıkan Artışlar
Zirai don nedeniyle meydana gelen üretim kayıplarının ardından, kuru kayısı ve fındık fiyatları en fazla artan ürünler arasında yer aldı. Geçtiğimiz ay 200-250 TL arasında satılan sarı kayısı, bu ay 400-450 TL'ye kadar yükseldi. Benzer şekilde, 300 TL'den satılan gün kurusu kayısı, 650-700 TL'yi buldu. Kayısıda yaşanan bu büyük artış, tüketicilerin yanı sıra üreticiler de endişelendiriyor.
Fındıkta ise depolardaki ürünlere %60 oranında bir zam yapıldı. Geçen yılın ürünlerinde yaşanan bu fiyat artışı, özellikle fındık tüketicilerinin bütçelerini zorluyor.
Kuru Üzüme ve Antep Fıstığına Olan Talep Artışı
Fiyat artışları yalnızca kayısı ve fındıkla sınırlı değil. Kuru üzümde de fiyatlar önemli oranda yükseldi. Geçtiğimiz ay 150-250 TL arasında satılan çekirdeksiz kuru üzüm, bugün 350-450 TL seviyelerine çıkmış durumda. Kuru incir ve Antep fıstığı da benzer şekilde fiyat artışlarından nasibini aldı. Kuru incir, 200-300 TL'den 450-550 TL'ye, Antep fıstığı ise 500-600 TL'den 1.000 TL'yi geçerek önemli bir fiyat artışı yaşadı.
Fırsatçılık mı, Gerçek Artış mı?
Üreticiler, bu artışların yeni mahsulle ilgili bir ilgisi olmadığını, tamamen stoktaki ürünlerden kaynaklandığını belirtiyor. Özellikle tüccarların, don nedeniyle düşük rekolte beklentisiyle fırsatçılık yaparak fiyatları şişirdiklerini vurguluyorlar. İstanbul PERDER Başkanı Faruk Güzeldere, depolardaki hareketliliği doğruladı ve bu artışların "geçen yılın ürünü" nedeniyle olduğunu söyledi. Henüz yeni mahsul çıkmadığı için bu zamların tamamen fırsatçılık amaçlı olduğunu belirtti.
Piyasadaki Durum ve Tüketici Endişeleri
Tüketiciler, bu zamların etkisini günlük yaşamlarında hissediyor. Fiyatların artması, özellikle dar gelirli aileler için büyük bir yük oluşturuyor. Ancak üreticiler ve uzmanlar, piyasadaki dengesizliği en kısa sürede çözülmesi gerektiğini belirtiyorlar. Üreticiler, ürünlerin depolanıp fiyatlarının artırılmasının, gelecekteki tedarik zincirine de zarar verebileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
