Tokat'ın üzüm pekmeziyle ünlü Zile ilçesinin bir başka coğrafi işaretli lezzeti de Zile Kömesi. Cevizli sucuk olarak da bilinen köme şeker ve su barındırmadığı için doğal bir enerji kaynağı olma özelliğine sahip.
Tokat'ın zengin mutfağı kültür turizmine lezzet katıyor
Anadolu coğrafyası bu açıdan oldukça zengin ve geniş bir ürün yelpazesine sahiptir. Alternatif turizm türleri arasında giderek önem kazananlardan birisi de kültür turizmi içerisinde yer alan gastronomi turizmi. Gastronomi turizmi, bölgeye özgü yiyecek ve içeceklerin o bölgeye gelen turistlere çekicilik unsuru olarak sunulması ve turistlerin o yiyecek ve içeceklerle ilgili turistik deneyimlerini tanımlayan bir kavram olarak biliniyor.
Bağ bozomu geleneği idi
Tokat gastronomi turizmi açısından zengin bir mutfağa sahip. Bunlara bir örnek de Zile. Tokat'a bağcılık alanında önemli bir yeri olan Tokat'ın Zile ilçesinde ceviz ve üzümden elde edilen şırayla yapılan köme ilçede geleneksel ve sağlıklı bir lezzet olarak tüketiliyor. Yörede yetişen ince damarlı üzümlerin köme yapımına elverişli olması bu üzümlerin köme olarak tatlıya dönüşme serüvenini başlatmış. Tarihten beri bağ bozum zamanı geleneksel yöntemlerle evlerde yapılan köme, ilçeyle özdeşleşen bir yiyecek.
Zile'ye tescillenen bir lezzet!
Türk Patent Enstitüsü tarafından mahreç işareti verilerek Zile’ye tescillenen, genellikle sonbahar aylarında yapılan ve ipe dizilen cevizlerin nişastalı üzüm şırasına batırılarak katılaşması beklenen köme, içerisinde su ve şeker barındırmıyor. Faydası ise saymakla bitmiyor.
Köme Nasıl Hazırlanır?
Cevizin hazırlanışı
Cevizler kabuğundan ayrılıp, kıynak şeklinde veya ikiye bölünmüş ceviz şeklinde parçalanmadan kabuğundan ayrılır. Bir kap içerisine şıra hazırlamaya başlamadan önce ıslatılır. Islatılan cevizler daha sonra iğne ile ipe dizilir. Dizilen cevizlerin ip boyunun yarım metre olması önerilir.
Üzüm şırası kestirmesi nasıl yapılır?
Pekmez toprağı ve üzüm birlikte kestirilir. Leğende bu şıra kaynama noktasına kadar ısıtılır. Başka bir leğene alıp soğuması beklenir. Soğuyan şıra berraklaşana kadar bekletilir. Tortular dibe toplanır;suyu üstüne. Duru su süzülür ölçülür. 7 ölçü şıraya, 1 ölçü nişasta ayarlanır. Ayarlanan suyun bir ölçüsü ayrılır. Kalan 6 ölçü şıra leğene konulur. Nişastayı kalan 1 ölçü şırayla ezerek, hazır bekletilir.Leğenin altı yakılır. Bir tahta kürek ile karıştırarak kuşburnu kıvamına gelinceye kadar karıştırılır. İplere dizilmiş olan cevizler , pişen şıraya bir ucundan tutularak batırılır. Bu işlem iki yada üç kez yapılır. Sonra buğday nişastası serpilmiş bezlerde her tarafı nişastaya bulanır. Son olarak iplere asılıp kuruması beklenir.
Zile pekmezi neye yarar?
Kansızlığı önler. İshale iyi gelir. Demir eksikliğini giderir. Tansiyonu düzenler. Sporcular için etkili bir enerji kaynağıdır. Mide rahatsızlıklarına özellikle ülser hastalığına karşı şifa sağlar. 100 gram içerisinde yüzde 0,1 oranında yağ, yüzde 70,6 oranında karbonhidrat, yüzde 4 oranında kalsiyum ve yüzde 0,1 oranında demir içermektedir.
