Konut liginde sıralama değişti. Şehirlerdeki yıllık fiyat artış oranına bakıldığında İstanbul 81 il içinde 70’inciliğe düştü. Geçtiğimiz yıllarda zirveyi zorlayan Antalya 9’uncu sıradan 78’inci sıraya geriledi. Büyük şehirlerde fiyat artışı yavaşlarken zirveye Tokat ve Anadolu kentleri yerleşti. İşte konutta ligden düşenler ve zirvedekiler...
Türkiye'deki konut piyasasında yaşanan son gelişmeler, alıcılar ve yatırımcılar için çarpıcı değişiklikler sunuyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Aralık 2023 verilerine göre, Türkiye genelinde konut fiyatlarındaki aylık artış yüzde 1.15, yıllık artış ise yüzde 75.5 olarak kaydedildi. Bu oranlar, son dört yılın aylık ve son iki yılın yıllık bazda en yavaş artışını işaret ediyor. Özellikle büyük şehirlerdeki artış hızının kesilmesi, Anadolu illerinin öne çıkmasına zemin hazırladı.
Endeksa'nın gerçekleştirdiği araştırma, konut fiyat artış sıralamasında dikkat çekici değişikliklerin yaşandığını ortaya koyuyor. Büyük şehirlerin fiyat artış hızının yavaşlamasıyla birlikte, daha küçük şehirlerdeki artış oranlarının yükseldiği gözlemleniyor. İstanbul, Ocak 2022'de yıllık değişim oranına göre 7. sırada yer alırken, 2024 yılında 70. sıraya geriledi. Antalya ve İzmir gibi popüler kentler de listenin alt sıralarında yer alıyor. Bu durumun ana nedeni olarak, büyük şehirlerdeki satışların durağanlaşması ve Anadolu kentlerine olan talebin artması gösteriliyor.
Fiyat Artışının Yavaşlama Nedenleri
- Hem ülke genelinde hem de büyük şehirlerde konut fiyat artış hızının düşmesinin ana nedeni azalan talep.
- Artan fiyatlar, krediye erişim sorunu ve en önemlisi yüksek faiz oranları nedeniyle konut satışlarında düşüş yaşanıyor.
- İhtiyacı olanın yanında yatırımcı da alamıyor. İkinci evini alacaklara gelen kredi kısıtlaması ve mevduat faizindeki cazibe nedeniyle yatırımcı alıma geçmiyor.
- Özellikle ikinci el piyasada ev sahipleri eskisi kadar ciddi fiyat artışları yapamıyor, hatta pazarlık marjı giderek artıyor.
- Bunun yanında her şehirde faklı nedenler konut piyasasını derinden etkiliyor. Mesela; İstanbul’da geçmişte hızla yükselen fiyatlar, deprem korkusu ve tersine göç, Antalya’da azalan yabancı talebi hız düşüşüne neden oluyor. Uzmanlar, ‘hızlı koşan at çabuk yorulur’ sözünden yola çıkarak, 2022 ve 2023’te çok hızlı fiyat artışlarının da hız düşüşünde etkili olduğunu belirtiyor.
Hangi İller Öne Çıktı: İşte Tokat'ta Son Durum
Peki büyük şehirler fiyat artış oranı sıralamasında gerilerde kalırken zirvede hangi iller yer aldı? Ocak 2024 itibarıyla Şırnak yüzde 125’lik artışla ilk sırada yer alırken, onu yüzde 122 artışla Ardahan, yüzde 114 artışla Kırklareli, yüzde 113 artışla Karabük ve Hatay, yüzde 112 artışla Kars, yüzde 110 artışla Artvin, yüzde 102 artışla Erzincan, Ağrı ve Bitlis izledi. Tokat ise yüzde 82'lik artış oranıyla bu dönemin sürpriz şehirlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor.
Öte yandan fiyat artışı en yavaş olan iller de ise yüzde 49 ile Adana, yüzde 58 ile Adıyaman, yüzde 59 ile Çanakkale ve Antalya, yüzde 60 ile Bursa ve Batman, yüzde 61 ile Mersin, yüzde 62 ile Yalova, yüzde 63 ile Gaziantep ve yüzde 64 ile Düzce oldu.
En Pahalı ve En Ucuz Şehirler
Araştırmanın Ocak 2024 verilerine göre ortalama metrekare fiyatı en yüksek il 55 bin 335 lira ile Muğla oldu. Muğla’yı 36 bin 862 lira ile İstanbul, 32 bin 868 lira ile Aydın, 32 bin 613 lira ile Antalya, 30 bin 492 lira ile İzmir, 26 bin 949 lira ile Balıkesir, 26 bin 721 ile Çanakkale, 24 bin 401 lira ile Bartın, 24 bin 27 ile Sinop, 23 bin 507 lira ile Edirne izledi. Tokat’ın ise Ocak 2024 verilerine göre ortalama metrekare fiyatı 17 bin 717 lira oldu.
Ortalama metrekare fiyatı en düşük il ise 10 bin 723 lira ile Ağrı oldu. Onu 11 bin 53 lira ile Muş, 11 bin 78 lira ile Siirt, 11 bin 727 lira ile Şırnak, 11 bin 732 lira ile Erzurum, 11 bin 842 lira ile Bingöl, 11 bin 919 lira ile Hakkari, 12 bin 101 lira ile Elazığ ve Kırıkkale, 12 bin 575 lira ile Kayseri takip etti.
Bu gelişmeler ışığında, konut piyasasında yaşanan değişimlerin hem alıcılar hem de yatırımcılar için yeni fırsatlar ve zorluklar sunduğu açık. Anadolu kentlerindeki konut fiyatlarındaki artış, büyük şehirlerdeki durağanlığın bir göstergesi olarak karşımıza çıkarken, piyasada dengelerin değiştiğini gösteriyor. Alıcıların ve yatırımcıların bu değişimlere ayak uydurması, piyasada sağlıklı kararlar alabilmeleri için kritik önem taşıyor.
