Türkiye'nin Tokat bölgesinde, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında tekrarlanan bir kabus halkı tedirgin etmeye devam ediyor: Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA). Bu yıl da birçok aileyi yasa boğan hastalık, keneler aracılığıyla bulaşıyor ve etkili bir tedavi veya aşı bulunmaması nedeniyle büyük bir sağlık tehdidi oluşturuyor.
Yılın İlk Ölümlü Olayı
Erzurum'un Oltu ilçesinde yaşanan bir olay, KKKA'nın ciddiyetini bir kez daha gözler önüne serdi. Oltu'ya bağlı Nüğürcük Mahallesi sakinlerinden 37 yaşındaki İ.Y, kene ısırması sonucu hastalığa yakalandı. İlk müdahalesi yerel bir hastanede yapılan İ.Y, durumunun ağırlaşması üzerine Erzurum Şehir Hastanesi'ne sevk edildi. Burada iki gün süren yaşam mücadelesini kaybeden İ.Y'nin cenazesi, köyünde gerekli sağlık önlemleri alınarak defnedildi. Bu trajik olay, kenelerin ne kadar tehlikeli olabileceğini ve hastalığın hızla nasıl ölümcül sonuçlar doğurabileceğini bir kez daha hatırlattı.
KKKA'nın Belirtileri ve Kuluçka Süresi
KKKA, kenelerin taşıdığı bir virüs olan Nairovirus yoluyla bulaşır. Hastalığın kuluçka süresi, kene ısırmasından sonra genellikle 1-3 gün arasında değişirken, kan ve diğer bulaşıcı materyallerle temas halinde bu süre 5-6 güne kadar çıkabilir. Hastalık belirtileri arasında yüksek ateş, şiddetli baş ağrısı, kas ağrıları, bulantı, kusma ve gözlerde kızarıklık yer alır. İlerleyen durumlarda cilt altı kanamaları, iç kanama ve son olarak çoklu organ yetmezliği görülebilir.
Keneler ve Korunma Yolları
Tokat ve çevre illerde sıklıkla rastlanan "hyalomma marginatum" kene türü, KKKA'nın en yaygın taşıyıcısıdır. Kenelerle mücadelede en etkili yöntem kişisel korunmadır:
- Uzun kollu giysiler ve uzun pantolonlar giyilmeli, pantolon paçaları çorapların içine sokulmalıdır.
- Açık renkli giysiler tercih edilerek kenelerin fark edilmesi kolaylaştırılmalıdır.
- Yüksek risk taşıyan bölgelerde böcek kovucu maddeler kullanılmalı ve düzenli aralıklarla vücut kene kontrolünden geçirilmelidir.
Tokat'ta KKKA ile Mücadele
Tokat ve çevresinde KKKA ile mücadele çeşitli yönlerde devam etmektedir. Sağlık Bakanlığı'nın düzenli olarak yayımladığı risk haritaları, hastalığın yoğun olduğu bölgelerdeki insanları bilgilendirmek için büyük önem taşımaktadır. Yerel sağlık kuruluşları, kene bilinci ve erken müdahale konusunda eğitimler düzenlemekte, halkı bilinçlendirmekte ve koruyucu önlemleri artırmaktadır.
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, özellikle Tokat gibi kırsal bölgelerde ciddi bir halk sağlığı sorunu olmaya devam etmektedir. Bu hastalıkla mücadelede en önemli adım, halkın eğitimi ve bilinçlendirilmesidir. Her yıl kaybedilen canlar, bu konuda alınması gereken tedbirlerin ne kadar hayati olduğunu göstermektedir. Toplum olarak kenelere karşı dikkatli olmalı, kişisel koruyucu önlemleri ihmal etmemeli ve şüpheli durumlarda derhal tıbbi yardım almalıyız. Herkesin bu konuda sorumluluk alması, yeni can kayıplarının önüne geçebilir ve bu kabusun sona ermesine katkı sağlayabilir.
