Ünlü yemek uzmanı ve yazar Sahrap Soysal, Tokat bakırcılığının en önemli eserlerinden birisi olan ve geleneksel Tokat mutfağında özel bir yere sahip Honça Tepsisi'ni detaylarıyla anlattı. Honça Tepsisi, genellikle gelin ve damadın düğün günü akşamı baş başa yedikleri yemeğin sunulduğu, yöresel yemeklerle dolu bir tepsi olarak biliniyor.
Honça tepsisinin kökeni, Anadolu Selçuklu Devleti dönemine dayanıyor ve Osmanlı saraylarında tabildot olarak kullanılmış bir tepsi çeşididir. Günümüzde ise Tokat’ta "gelin damat tepsisi" olarak adlandırılır ve düğün gecelerine özel olarak hazırlanır. Altı bölmeden oluşan Honça tepsisi, Tokat’ın kültürel mirası ve yöresel ürünü olarak kabul ediliyor.
Sahrap Soysal'ın anlatımıyla Honça Tepsisi, Tokat'ın zengin kültürel mirasının ve geleneksel mutfak sanatının bir yansıması olarak öne çıkıyor. Bu tarihi ve kültürel öneme sahip eser, hem yerel halkın hem de ziyaretçilerin büyük ilgisini çekiyor. Honça tepsisi, Tokat'ın geleneksel düğün ritüellerinde hala yaşatılan ve gelecek nesillere aktarılan önemli bir parçası olarak varlığını sürdürüyor.
Honça tepsisinin tarihi
Honça tepsisi, Anadolu Selçuklu Devleti döneminden beri kullanılan ve Osmanlı saraylarında tabildot olarak bilinen bir tepsi çeşididir. Günümüzde Tokat’ta gelin damat tepsisi olarak adlandırılır ve düğün gecesine özel hazırlanır. Honça tepsisi, 6 bölmeden oluşur ve içerisine pehli, pilav, dolma, yoğurtlu çorba, tatlı ve Kur’an-ı Kerim konulur1. Honça tepsisi, Tokat’ın kültür mirası ve yöresel ürünü olarak kabul edilir.
Tepsideki 6 göze konulan yemekler hangi anlama geliyor?
Honça tepsisine konulan yemeklerin gelin ve damat için özel anlamı var.
Pehli: Bereket ve sağlık simgeler.
Pilav: Mutluluk ve zenginlik simgeler.
Dolma: Uyum ve sevgi simgeler.
Yoğurtlu çorba: Sakinlik ve huzur simgeler.
Tatlı: Tatlı dilli olma ve tatlı yaşama simgeler.
Kur’an-ı Kerim: Din ve iman simgeler.
Honça Tesisi Nasıl Yapılır?
Honça tepsisi yapmak için bakır levha kullanılır. Bakır levha, elde çekiçle dövülerek yuvarlak bir tepsi şekline getirilir. Tepsinin üzerine 6 bölme açılır ve her bölmenin kapağı yapılır. Tepsinin ortasındaki bölme, diğerlerine göre daha büyük olur. Tepsinin kenarlarına ve kapaklarına süslemeler eklenir.
Sahrap Soysal Kimdir?
Ünlü yemek uzmanı ve yazar Sahrap Soysal, son günlerde gündemden düşmeyen isimlerden biri. Televizyon programlarıyla tanınan yazar, kendi tariflerini Youtube hesabından takipçileriyle paylaşıyor. Çeşitli yemek kitapları çıkartan Sahrap Soysal, 10 Kasım 1959 yılında Gümüşhane'de dünyaya geldi. Annesinin ismi Hikmet Ataman, babasının ise Hasan Ataman'dır. Dayısı ise Aydın Doğan'dır. Ünlü yazarın Banu, Bülent, Sevgi, Leyla, Ayşegül isimlerinde beş kardeşi vardır.
1983 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya bölümünden mezun oldu.
Okulu bitirince çeşitli şirketlerde yöneticilik yapmaya başladı. Plastik Cerrah olan eşi Nuri Soysal ile evlendikten sonra; Mehmet, Ömer ve Hasan adında üç oğlu oldu.
2000'den 2003 yılına kadar Kanal D'de Mutfakta Keyif isimli televizyon programını sunmaya başladı.
2003 yılında çıkardığı Bir Yemek Masalı isimli kitabı, İsveç'te Gourmand Best Local Cookbook in The World ödülüne layık görüldü. Ayrıca 2008 yılında çıkardığı Derviş Sofraları isimli kitabı da Best Historical Cuisine ödülünü aldı.
Milliyet, Posta gibi birçok gazetede yemek üzerine yazılar yazan Sahrap Soysal, 2004 yılından beri Hürriyet Gazetesi'nde Bir Yemek Masalı isimli köşesinde yazılar yayınlıyor.
Kariyeri boyunca çeşitli televizyon kanallarında yemek programı yaptı. Günümüzde ise kendi sahrapsoysaltarifleri isimli Youtube hesabından tariflerini takipçileriyle paylaşıyor.
Sahrap Soysal'ın Kitapları
• Bir Yemek Masalı - 2003
• Anne Ben Acıktım - 2005
• Sevgilim Akşama Ne Pişirdin? - 2006
• Derviş Sofraları - 2007
• Her Eve Lazım Salata ve Mezeler - 2011
• Kalaylı Kaplarda Alaylı Yemekler - 2012