Geçen hafta camiler ve din görevlileri haftası olarak kutlandı. Cami ve din görevlileri haftası nedeniyle cemaatin dikkati bu yöne çekilerek camilerimizin önem ve gerekliği üzerinde duruldu
Biz de bu konuda bugün bu köşemizde yaptığımız camiler hakkındaki araştırmalarımızın sonucunu siz değerli okuyucularımızla paylaşmak istiyoruz.
Özellikle cami İslam dininin ibadet mekanıdır. Minaresiz küçük camilere veya kurum, kuruluş ve işyerlerinde ibadet için ayrılmış ufak mekanlara da Mescit denildiğini hepimiz biliyoruz. Mübarek kitabımızda ibadethane adı olarak cami terimi geçmez ancak secde yapılan yer anlamındaki mescit kavramı kullanılır.
Cami Türkçeye Arapçadan geçen bir sözcüktür. Cem toplanma bir araya gelme kökünden gelen cami, toplanan anlamına gelen yer demektir. İlk mescit 622 yılında Hazreti Muhammed (SAV)ve sahabesi tarafından Mekke’de Medine’ye hicret edilirken inşa edilmiş ve Medine’ye yaklaşık 4 km uzaklıktadır. Hicret sırası 2 hafta boyunca Kuba adlı bir vahada konaklayan Peygamber Efendimiz ve sahabesi İslam tarihindeki ilk cami olan Kuba mescidini Mescidi Nebevi bu vahada inşa etmiştir.
Anadolu’da ilk Türk camisi de Anı ören yerinde bulunan Ebu‘l Menuçehr camidir. 1064 yılında Selçuklu sultanı Alparslan’ın Ani kentini fethetmesinden sonra Ani bey olarak atandığı Menuçehr tarafından 1072 de dikdörtgen planlı 2 katlı olarak yapılmış, Kars ilimiz sınırları içerisindedir. Kent merkezde 45 km uzaklıkta bulunmakta ve UNESCO dünya kültür mirası listesinde yer almaktadır.
Osmanlı’da ilk cami Hacı Özbek cami ya da diğer adıyla çarşı mescidi İznik’te bulunan camidir kitabesi olan en eski Osmanlı eseridir Hacı Özbek Bin Muhammed tarafından 1333-1334 yılları arasında inşa edilmiştir. Ecdat camileri çarşı ekseni etrafında özellikle yapmıştır. Cemaat dünyalık işleri yaparken ahiret vurgusu hep ön planda tutmak ve unutmamak için. Tıpkı mezarlıkların mahalle içinde olduğu gibi
İslamiyet ilk minare Mısır’ın başkenti Kahire’deki Amr İbn Al As camisinde inşa edilmiştir Arap, İran Hint Türk ve Mısır minarelerin mimari şekilleri farklıdır.
Cami kelimesi 4 büyük Meleklerin baş harflerinden olduğu görülmektense de ve buna tesadüf olduğu söylenmektedir. Zira cami sözlük anlamı olarak toplama yeri anlamını taşımaktadır.
Dünyada Müslüman sayısı 2 milyar civarında olup dünya nüfusunun %23ne tekabül etmektedir. Cami bakımından en fazla cami bulan 10 devlet şöyle sıralanmaktadır. Endonezya 818.634, Hindistan 304.334, Suudi Arabistan 281.494, Mısır 111.508, Türkiye 90.000, İran 72.574,Çin 35.889, Cezayir 20.000,Rusya 2.884,Almanya 2.884 tane cami mevcuttur.
Ülkemizde ise en fazla cami İstanbul 3.530, Konya 3.238,Ankara 3.171,Samsun 2.742, Kastamonu 2.594, Antalya 2.295, Ordu 2.119, da Şanlıurfa 2.086 Diyarbakır 2.075 Trabzon 2.058 cami bulunmaktadır Tokat’ta 1.173 Malatya’da 985 cami yer almakta olup en az camide 89 adet ile Tunceli ilimizde mevcuttur. Ülkemizde 150.000 civarında Diyanet İşleri personeli bulunmaktadır.
İlçeler bakımından bakıldığında en çok cami İstanbul’un ilçeleri olan Fatih’te 343, Üsküdar’da 192, Pendik’te 143, Ümraniye’de 142, Beykoz’da 129 , Arnavutköy’de 129 adet bulunmaktadır
Ülkemizin en büyük camisi Cumhuriyet döneminde yapılan 29 Mayıs 2023 -3 Mayıs 2019 tarihleri arasında inşa edilen İstanbul Üsküdar’da bulunan Çamlıca camidir. Bu devası camimizde 63.000 kişi namaz kılabilir, 6 minareli olup 57.500 metrekare alana sahiptir
Camilerimiz ile ilgili durumu böyle özetledikten sonra; Namaz kılanların oranına da bakmadan geçmemek lazım. Dünya genelinde edinilen bilgiye göre namaz kılma oranı bazı Müslüman ülkelerde şöyle dağılmaktadır. Gana %91,Nijerya %86, Afganistan %88, Irak% 83,Endonezya %71, Tayland %75, Filistin %69 Tacikistan %39, Rusya %30 ,Türkiye %21,Kırgızistan %2 seviyesinde bulunmaktadır. Me yazık ki ülkemiz acısında oran oldukça düşük seviyededir.
Hiç şüphesiz camiler memleketin tapularıdır. Üstat ne güzel demiş “Denildimi bir yerin adına Türk beldesi. Gözüm albayrak arar, kulağım ezan sesi.” Bunu hiç bir zaman unutmamak gerekir. Ancak bu mübarek mekanları, öksüz ve sahipsiz bırakmamakta her Müslümanın boynunun borcudur.